West Betuwe bouwt verder aan toekomstbestendige scholen

De gemeente West Betuwe investeert al jaren in duurzame en gezonde schoolgebouwen. Daarmee loopt de gemeente voor op veel andere gemeenten in Nederland.

“Een school is veel meer dan een plek om te leren,” zegt wethouder Piet Jan den Dikken. “Het is een basisvoorziening voor een dorp, een plek waar mensen samenkomen. Door te investeren in goede schoolgebouwen, investeren we in onze kinderen: een goede basisschool geeft een enorme boost aan de ontwikkeling van een kind. We willen goede en gelijke kansen voor de ruim 5000 kinderen die in onze kernen naar school gaan. We investeren hiermee in de bloei van onze kernen.”

Slim sparen en samenwerken

In 2020 maakte de gemeente samen met de schoolbesturen een plan voor de huisvesting van basisscholen: het Integraal Huisvestingsplan 2021-2032. In het plan wordt structureel geld gereserveerd voor nieuwbouw en verduurzaming. Tot en met 2024 was er ieder jaar 1,5 miljoen euro beschikbaar, vanaf 2025 is dat 2,2 miljoen per jaar. De gemeente vind het belangrijk dat schoolbesturen en andere gebruikers achter de plannen staan. Zij werken tenslotte iedere dag in de gebouwen. Daarom komen de plannen tot stand in goed overleg met elkaar. 

“We hebben jarenlang gespaard en we zijn voortdurend in gesprek met gebruikers, om met hen na te gaan hoe we elke euro zo slim mogelijk besteden. Je kunt namelijk vaak functies slim combineren.” aldus de wethouder. “Door bijvoorbeeld kinderopvang, gymzaal en dorpshuis onder één dak te brengen, besparen we kosten en maken we ook nog eens ruimte vrij voor woningbouw.”

Duurzaam en toekomstgericht bouwen

Sinds 2021 heeft West Betuwe al 15 scholen verduurzaamd en voor 5 scholen nieuwe gebouwen gerealiseerd. De gemeente gaat vaak verder dan wettelijk vereist: gebouwen zijn energieneutraal, gasloos en voorbereid op uitbreiding. Ook is er ruimte voor extra hulp aan leerlingen, kinderopvang en sport.

Voorbeelden van deze aanpak zijn het integraal kindcentrum (IKC) BinnensteBuiten in Tricht en de Brede School Cingelplein in Beesd. De school in Beesd is net opgeleverd. Die is gebouwd met hout en biobased materialen, heeft een groen dak en is fysiek verbonden met het dorpshuis en de sportzaal. Ook is het gebouw voorbereid op toekomstige groei: de fundering voor drie extra lokalen ligt er al.

Het grootste project tot nu is bijna klaar: Kindcentrum Hof van Oranje in Geldermalsen. Daarin komen twee basisscholen, kinderopvang en een gymzaal. Dit gebouw onderscheidt zich door de flexibiliteit.. Door de constructie en scheidingswanden los van elkaar te houden, is het gebouw in de toekomst eenvoudig aan te passen aan veranderende onderwijsbehoeften.

“Hof van Oranje wordt het thuishonk van zo’n 500 kinderen tussen 0 en 13 jaar in Geldermalsen. Door de flexibiliteit geeft het gebouw ruimte aan beide scholen voor hun eigen onderwijsvisie. De centrale hal is multifunctioneel te gebruiken. “Dat kost aan de voorkant misschien meer, maar levert veel meer op een fijne plek voor kinderen, een plek waar leerkrachten het inspirerend vinden om onderwijs te geven en een plek waar buurtbewoners graag naartoe gaan.”

Gelijke kansen voor ieder kind

West Betuwe telt 33 scholen. Inmiddels zitten 26 daarvan in een vernieuwd gebouw, waarvan 18 jonger dan tien jaar. De komende jaren pakt de gemeente nog zeven scholen aan. Voor ‘Dn Bogerd’ in Geldermalsen en ‘De Bloeiende Betuwe’ in Rhenoy zijn de eerste stappen ondertussen gezet. Scholen die nog wat langer moeten wachten kregen al wel een nieuw ventilatiesysteem. De gemeente blijft investeren, ook nu de zogeheten ‘ravijnjaren’ eraan komen waardoor de gemeente minder geld krijgt van het Rijk.

“Wettelijk mag je gebouwen blijven oplappen,” zegt de wethouder. “Maar de vraag is dan: bied je echt goed onderwijs? Wij kiezen bewust voor kwaliteit. Dat is belangrijk voor de kinderen én de leerkachten. Goed onderwijs vraagt om goede gebouwen. Daar blijven we voor zorgen en voor sparen. Voor de bloei van onze kernen.”