Haardvuur en overlast

21 november 2024
Dorpen en stadjes

In de herfst en de winter steken veel mensen graag de (open) haard aan. Haardvuur is gezellig en geeft veel warmte. Helaas bevalt de rook van houtvuur veel stoffen die schadelijk zijn voor de gezondheid. Denk bijvoorbeeld aan fijnstof, roet of koolmonoxide. Deze rook vervuilt de lucht in huis en buiten in de directe omgeving. Vooral bij ongunstige weersomstandigheden bestaat de kans dat rook lang blijft hangen. Dat kan overlast geven bij buurtgenoten. 

Om eenvoudig te checken hoe (on)gunstig de omstandigheden zijn, kunt u gebruik maken van de Stookwijzer. Zo weet je wanneer het vuur beter uit kan blijven..  

Stookwijzer: www.stookwijzer.nuexterne-link-icoon

Denk altijd aan de volgende regels.

  1. Stook alleen droog, onbehandeld hout
    Stook alleen (oven)droog, onbehandeld hout. U herkent droog hout aan scheuren en loszittende schors. Het stoken van nat hout zorgt voor onvolledige verbranding. Bovendien geeft nat hout veel minder warmte af en leidt het stoken van nat hout eerder tot roetaanslag en schoorsteenbranden. Stook geen hout dat geverfd, gebeitst of geïmpregneerd is. Ook sloophout, multiplex en spaanplaat zijn niet geschikt. Hierbij kunnen (zeer) schadelijke stoffen, zoals chloorverbindingen, PAK’s en zware metalen vrijkomen.
    Zelf hout hakken? Droog het hout dan minstens twee jaar. Het hout is droog genoeg als het een vochtigheidspercentage heeft van onder de 15%.
  2. Houtvuur aanmaken
    Maak een houtvuur aan met aanmaakblokjes en kleine houtjes. Het vuur aanmaken met vloeibare stoffen is uit den boze. Een goede methode is de ‘Zwitserse methode‘. Dan brandt het vuur van boven naar beneden. Stapel het hout losjes, zodat de lucht er goed bij kan. Meer over deze methode vindt u elders online.
  3. Stook niet bij windstil of mistig weer
    Door gebrek aan wind of bij mist blijven rookgassen om het huis hangen. Dit is schadelijk voor uw gezondheid en voor die van uw buren. Een windkracht van minder dan 2 op de schaal van Beaufort wordt beschouwd als windstil weer. Bekijk eerst even de Stookwijzer.
  4. Frisse lucht = ventileren
    Bij het stoken komen schadelijke stoffen vrij. Bovendien verbruikt een open haard veel lucht. Een houtkachel verbruikt veel minder lucht dan een open haard. Ventileer de woning voortdurend door de ventilatieroosters open te zetten (of zet een raam of deur op een kier) tijdens het stoken.
  5. Luchttoevoer
    Zet de luchttoevoer in de kachel helemaal open, net als de klep in de schoorsteen. Dat zorgt voor betere verbranding en dus minder schadelijke. Goede houtkachels zijn voorzien van regelbare kleppen, waarmee de luchttoevoer kan worden geregeld. Zet ook deze kleppen volledig open tijdens het stoken.
    Wordt het binnen te warm met de houtkachel aan? Stook dan met minder hout en zet even een raam open. Schuif niet de luchttoevoerklep dicht (‘smoren’): het hout verbrandt dan niet volledig waardoor er extra veel schadelijke stoffen ontstaan.
  6. Controleer regelmatig of u goed stookt
    U kunt eenvoudig zelf controleren of u goed stookt. Loop even naar buiten om de kleur van de rook uit uw schoorsteen te
    controleren. Kleurloze rook wijst op een goede verbranding. Gekleurde rook (wit, grijs, zwart, blauw) duidt er op dat de verbranding slecht is. De vlam in de houtkachel moet heldergeel zijn en niet flakkeren. Een oranje, onregelmatige vlam duidt op een niet volledige verbranding. Verbeter bij donkere rook of oranje vlammen de luchttoevoer.
  7. Allesbrander
    Heeft u een allesbrander? Neem dit woord niet letterlijk: je mag er niet alles in verbranden. Verbrand alleen onbewerkt, droog en schoon hout. Dus geen plastic, geverfd hout enzovoort. Afval verbranden is verboden.
  8. Schoorsteen vegen
    Laat minstens één keer paar jaar uw schoorsteen vegen door een erkend vakman. Regelmatig uw schoorsteen laten vegen voorkomt problemen.
  9. Denk aan uw buren
    Denk aan het welzijn van uw medemens. Bekijk voordat u de kachel aansteekt de stookwijzer of het verantwoord is om te stoken.